Άνοια

Άνοια & Συμπτώματα

Πρώιμα συμπτώματα άνοιας μπορεί να είναι:

·        Διαταραχή προσανατολισμού

·        Αλλαγή στην προσωπικότητα (απάθεια/ μειωμένο ενδιαφέρον κ.α.)

·        Απώλεια αντικειμένων (κλειδιών, χρημάτων κ.α.)

·        Δυσκολία στην ανεύρεση λέξεων και ονομάτων

·        Δυσκολία στην τήρηση ραντεβού

·        Επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις

Μορφές άνοιας

Οι συχνότερες μορφές άνοιας είναι οι εξής:

1.      Νόσος τύπου Αλτσχάιμερ
Τυπικά προσβάλλεται κυρίως η πρόσφατη μνήμη. Εμφανίζει σταδιακή εξέλιξη και συνήθη ηλικία έναρξης είναι τα 65 έτη. Είναι η συχνότερη μορφή άνοιας.

2.      Αγγειακή άνοια

Οφείλεται στη συσσώρευση μικροεμφράκτων στο εγκεφαλικό παρέγχυμα, είτε σε μεγάλα έμφρακτα, που προκαλούνται λόγω αγγειακών παραγόντων κινδύνου όπως η αρτηριακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η χοληστερίνη και το κάπνισμα.

3.      Άνοια με σωμάτια LEWY
Εμφανίζει διακυμάνσεις στη σκέψη, και συνοδεύεται πρώιμα από παραισθήσεις οπτικές. Συνδυάζεται με παρκινσονικά συμπτώματα (νόσος Parkinson), τα οποία είτε προηγούνται είτε έπονται της διάγνωσης κατά λίγους μήνες.

4.      Μετωποκροταφική άνοια/ες
Είναι ένα σύνολο ετερογενών νευροεκφυλιστικών παθήσεων, που χαρακτηρίζονται από αλλαγές στην προσωπικότητα και στην κοινωνική συμπεριφορά του ασθενούς. Τυπικά οι ασθενείς εμφανίζουν απάθεια αλλά και άρση αναστολών με παρορμητικές συμπεριφορές και βουλιμικές τάσεις.

Παρά τον σαφή κλινικό διαχωρισμό των ανοϊκών συνδρόμων, συνήθως οι ασθενείς πάσχουν από περισσότερες της μίας παθολογίες.

Άνοια: Πώς τίθεται η διάγνωση;

Σημαντικό κομμάτι της διάγνωσης, προέρχεται από το κλινικό ιστορικό κυρίως από τους οικείους του/ της ασθενούς. Στη συνέχεια, πραγματοποιείται εξέταση από νευρολόγο, ο οποίος θα δώσει τις κατευθυντήριες όσον αφορά στη διαγνωστική διαδικασία. Απαραίτητη είναι και η διενέργεια απεικονιστικών και εργαστηριακών εξετάσεων, καθώς σε ένα ποσοστό 9% βρίσκονται αναστρέψιμες αιτίες γνωσιακής έκπτωσης.

Το 2010 υπολογίζονταν, ότι οι ασθενείς, που πάσχουν από άνοια παγκοσμίως ήταν 25 εκατομμύρια. Αυτό δείχνει πόσο σημαντική είναι η έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη.

Ήπια γνωσιακή έκπτωση χαρακτηρίζεται η κλινική εικόνα κατά την οποία ο ασθενής εμφανίζει κάποια από τα πρώιμα συμπτώματα που προαναφέρθηκαν. Παρόλα αυτά, ο ασθενής ακόμα είναι σε θέση να διεκπεραιώσει πλήρως τις καθημερινές του δραστηριότητες. Η αναγνώριση και η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική. Με παρεμβάσεις, που αφορούν κυρίως την καθημερινότητα και τον τρόπο ζωής, μπορούμε να καθυστερήσουμε την έλευση του ανοϊκού συνδρόμου.

Άνοια – Παράγοντες που επιβαρύνουν την εξέλιξη της άνοιας

Επιβαρυντικό ρόλο στην εξέλιξη μιας νευροεκφυλιστικής νόσου παίζουν οι εξής παράγοντες:

·        Αρτηριακή υπέρταση

·        Ηλικία

·        Σακχαρώδης διαβήτης

·        Χοληστερόλη

·        Κακώσεις κεφαλής

·        Κάπνισμα

·        Αναιμία

·        Παχυσαρκία

Παράγοντες που προστατεύουν τον ασθενή από την εξέλιξη της άνοιας

Προστατευτικό ρόλο στην εξέλιξη της άνοιας παίζουν οι εξής παράγοντες:

·        Άσκηση

·        Διατροφή (πλούσια σε ω-3)

·        Κοινωνικές επαφές και ενδιαφέροντα

·        Υψηλό μορφωτικό επίπεδο

Άνοια: Πρακτικές προσεγγίσεις για τη διαχείρισή της

Ορισμένες πρακτικές προσεγγίσεις για τη διαχείριση της άνοιας περιλαμβάνουν:

·        Καθημερινή Φροντίδα
Οι ασθενείς με άνοια χρειάζονται καθημερινή φροντίδα και βοήθεια με καθημερινές δραστηριότητες όπως ντύσιμο, τροφή και υγιεινή.
·        Σωματική Δραστηριότητα
Η σωματική δραστηριότητα και η άσκηση μπορούν να βελτιώσουν τη λειτουργία του εγκεφάλου και να βοηθήσουν στη διατήρηση της κινητικότητας.

·        Ασκήσεις Νοητικής Ενδυνάμωσης
Η νοητική ενδυνάμωση αφορά σε μια σειρά από ασκήσεις και δραστηριότητες που στοχεύουν στην ενίσχυση της νοητικής λειτουργίας.

·        Ψυχολογική Υποστήριξη
Οι ασθενείς και οι οικογένειές τους χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που προκαλεί η άνοια στην καθημερινότητα.